Waarom jezelf pijn in je buik bezorgen bij je ontbijtje met die opengeslagen krant en weer een foto van een afgehakt hoofd dat triomfantelijk voor de camera wordt gehouden? Een vriendje van mij biechtte me laatst op dat hij in plaats van de Volkskrant tegenwoordig De Telegraaf leest 's ochtends omdat het wereldleed op zijn nuchtere maag hem geen goed deed. Dan liever alleen het binnenlands leed en een portie politienieuws. Ik snap het wel en worstel er zelf ook mee. Wat moet je voortdurend met alles wat elke dag op je mat of tablet valt? Nieuws is, zo weet Rob Wijnberg altijd heel pregnant te zeggen, vooral een soort consumptieartikel geworden. Voor het slapengaan knippen we nog even de TV aan om het laatste nieuws te zien met de meest gruwelijke beelden en zeggen elkaar vervolgens welterusten. De afwisseling in onze journaals zijn bijna niet meer te harden. Naast de noodkreet van een verhongerde priester in Homs, horen we het laatste nieuws over Gordon. Het staat allemaal in geen verhouding en toch slikken we het blijkbaar. Pauw & Witteman en zelfs Knevel & Van den Brink leven ervan.

Wat is het alternatief?, vraagt ook columnist Bas Heijne (NRC 23/02/14) zich af. Moeten we dan maar naar een soort Hart van Nederland ? Het kleine nieuws lekker groot en het grote nieuws geruststellend klein? De koffieautomaat op het werk als zenuwcentrum van ons nationaal bewustzijn? Heeft Alain de Botton gelijk?

Nog niet zo vreselijk lang geleden barstte de Nederlandse kerk uit zijn voegen van de partijpolitiek. Als je niet tegen de kruisraketten was, liep je kans geweigerd te worden bij de viering van het Heilig Avondmaal. En in andere kerken werd weer met een gerust hart gebeden voor verkiezingswinst van de Christelijke Partijen. CPN-dominees (nu meestal bedaarde schrijvers van stukjes in In de Waagschaal) wisten precies aan welke kant God stond en dominees van weer een andere snit verkondigden het evangelie van de NAVO. Die tijd, met de bijbehorende polarisatie, is voorbij. Gelukkig maar. Maar tegelijk zijn de preken in onze kerk ook een stuk vrijblijvender geworden. De politieke boodschap van de bijbel heeft plaats moeten maken voor meer psychologiserende duidingen. Ik doe er zelf aan mee. Maar tegelijk wringt hier wel de schoen. Want als je de profeten en ook het evangelie goed leest, merk je aan alles: dit is wel politiek. Dat wereldleed, waar wij zo voor wegduiken, wordt niet weggemoffeld, maar komt in grote delen van de bijbel heel confronterend op tafel. En daarmee wordt ons wel iets aangezegd. De nood van de wereld die we zo graag op een afstand houden, vraagt om duiding. Hoezeer we ook verlangen naar een soort 'Happinez-achtige balans' of een 'fijn halleluja-gevoel', de bijbel verbiedt het ons weg te kijken en stelt ons een prangende vraag. Want in die nood van deze gebroken wereld gaat het ook om ons en om de keuzes die wij maken. Ook als kerkgemeenschap. Nee, niet meer zo gemakkelijk te vertalen in partijpolitiek, maar we worden wel blijvend opgeroepen om waakzaam te zijn en onze stem te verheffen als de menselijkheid in gevaar komt. Want wie denkt de nood van de wereld op een geruststellende afstand te kunnen houden, moet nog maar eens goed om zich heen kijken. Het idee dat wij in een veilige wereld leven waarin de gekte nooit doordingt, is een illusie.

Foto: Kansel door Judy van der Velden (CC BY-NC-ND 2.0)