Mogen falende ouders eisen stellen aan de pleegouders die Bureau Jeugdzorg voor hun kinderen zoekt? Het is een vraag die minder theoretisch is dan het op het eerste gezicht lijkt. Wat zou ik ervan vinden wanneer mijn kind wordt opgevangen in een gezin dat streng christelijk is en andersdenkenden niet respecteert? Mag ik aan een moslimgezin vragen mijn kind op zondag naar de kerk te brengen?

Op de zorgvuldigheid van Jeugdzorg is geregeld kritiek. Juist als het gaat om het respecteren van de culturele en religieuze achtergrond van een pleegkind, is Bureau Jeugdzorg echter opvallend sensibel. Het zoekt in eerste instantie binnen de eigen familie- of vriendenkring naar een oplossing. Dat lukt niet altijd. Soms vraagt een crisis om een snelle plaatsing. Bovendien is er een groot tekort aan islamitische pleeggezinnen.

Om dat laatste gaat het hier. Dat is namelijk de achtergrond van een opmerkelijke actie van de Turkse premier Erdogan en zijn islamitische partij AK. Onlangs luidden zij de noodklok over ernstige misstanden in onder andere Nederland. Duizenden Turkse kinderen blijken door pleegzorginstanties uit huis te zijn geplaatst, en zijn in christelijke en homoseksuele pleeggezinnen ondergebracht.

Een ernstige situatie, aldus Erdogan. Hij spreekt daarom zelfs over het ‘redden’ van deze uit huis geplaatste Turkse kinderen. De zorg van de premier is dat deze kinderen worden geassimileerd en zo vervreemd raken van hun culturele en religieuze achtergrond. Daarom is het van groot belang dat ze worden ‘teruggegeven’ aan de Turkse gemeenschap. Turkse ambassades worden aangespoord rechtszaken aan te spannen om Turkse kinderen ondergebracht te krijgen bij andere pleeggezinnen.

Het is een nieuwsbericht dat me niet loslaat. Allereerst raakt de oproep van Erdogan aan een spanningsvolle problematiek waar terecht vragen over gesteld kunnen worden. Ik heb dat hierboven ook gedaan. Het tweede wat mij triggert aan de oproep van Erdogan is het stigmatiseren van christenen en van homoseksuelen. (Terzijde: het is ook wel eens prettig om die twee groepen als bond- of lotgenoten geportretteerd te zien.)

Ik ben een keer met een homoseksueel echtpaar mee geweest naar de rechtbank. Het was een pijnlijk contrast: de ouders die zich opeens zorgen gingen maken om hun kind, terwijl dat juist door hen zoveel tekort was gekomen. Dat deden ze hierom: de geaardheid was voor de ouders reden om de pleegouders voor de rechter te dagen, en dat terwijl deze pleegouders met liefde voor hun pleegkind zorgden en ruimhartig meewerkten aan contact met de ouders.

Dat neemt de vraag overigens niet weg: als religie en cultuur zouden moeten meewegen in de plaatsing, heeft Erdogan dan toch niet gelijk? Erdogan stelt een terechte vraag, maar hij stelt zijn vraag niet terecht. Het gaat Erdogan namelijk niet om de zaak, en dat is het derde dat bij mij haakt. Erdogan gebruikt kwetsbare, kleine verhalen om zijn grote gelijk te dienen. Dat brengt onrecht voort. Het welzijn van de kinderen staat niet voorop, maar het zuiver houden en bewaren van de eigen traditie. Daar heeft Erdogan een zeer beperkte voorstelling van. Het is zelfs nog maar de vraag, of er in zijn Turkije naast een soennitische invulling van de islam plaats is voor andere richtingen als alevieten en sjiieten.

Spijtig is dat Erdogans actie vanuit het Turkse parlement steun krijgt. De voorzitter van de vaste parlementscommissie voor de mensenrechten heeft zich inmiddels uitgesproken voor de ‘reddingsoperatie’. Het betekent dat kinderen speelbal zijn geworden in een religieuze en politieke strijd. Is het geen tijd, dat christelijke en homoseksuele en van mijn part graag ook islamitische pleegouders gezamenlijk met een krachtig antwoord komen?

Foto: Recep Tayyip Ergogan - Caricature door Donkey Hotey (CC BY-SA 2.0)