Etenswaardigheden

  • Jan-Henry Wanink

Eindelijk is het afgelopen. Het was net als het kijken naar een Roemeense independent-film die zich twee uur lang in een keuken afspeelt, waarin een weinig intrigerend stelletje hun huwelijk inventariseert. Twee uur lang denk je: nu gebeurt er wat! Totdat de film plots afgelopen is en je je alweer afvraagt wat hun probleem ook alweer was.

Zo waren de Duitse Bondsdagverkiezingen op 22 september. Het enige opmerkelijke resultaat was dat de rechts-liberale FDP de 5%-kiesdrempel niet haalde. Er valt te hopen dat de eeuwige coalitiepartner in de buitenparlementaire oppositie mag herontdekken dat vrijheid ook niet-economische dimensies kan hebben.

De verkiezingscampagne op zich was dus ongeveer zo spannend als het observeren van verf bij het drogen. Geen enkel onderwerp dat stof deed opwaaien, geen vraag die bekvechtende mensen het toneel op lokte. Vooral de grote winnares, Angela Merkel, die met ongekende arrogantie (in de letterlijke betekenis van het woord) elk debat weigerde, doet de vraag oproepen of je met het oog op je populariteit maar beter überhaupt niet moet debatteren.

Maar toch – één onderwerp was er dat in elke toespraak van christendemocraten en liberalen te vinden was en dat bij het publiek een heftige reactie in de vorm van walging en woede kon ontlokken: de “Veggie Day”.

De “vegetarische dag” was een (jammer genoeg) niet helemaal serieus bedoeld voorstel van de ecopartij Die Grünen om één dag in de week in openbare kantines alleen vleesloze maaltijden aan te bieden. Het Veggie Day-voorstel deed niet alleen Beierse biertenten koken. Neen, ook in de rest van de Bondsrepubliek werd de alomvattende dictatuur der groene moraalapostelen aangekondigd. De Groene Khmer stond ante portas – neen, ze was al intra muros! De burgerrechten waren in het geding – ook al ging het hier om cheeseburgers en niet om de NSA die meekijkt en -luistert. De Grünen eindigden op 8% nadat ze twee jaar geleden in de peiling stabiel rond de 20% lagen. “Schlachtfest statt Veggie Day” kopte het linkse dagblad TAZ toen bijna de complete groene partijtop abdiceerde.

Hadden de Duitse kerken, die bij de oosterburen vaak tot een mediaal merkbaar niveau met de pink in de politieke pap mee mogen roeren, ook iets bij te dragen rondom dit emotioneel geladen onderwerp? Nee. Ik heb geen enkele kerkelijke reactie of “Stellungnahme” rondom de Veggie Day kunnen vinden. De koepel van protestantse kerken, waar veel meer Duitsers bij zijn aangesloten dan er Nederlanders bestaan, was en is nog bezig met het sussen van een ander debat dat bij menig kerkmens de bloeddruk deed verhogen: het debat rondom het “EKD-Familienpapier”.

In dit positiebepalend document reageerde de Evangelische Kirche in Deutschland (EKD) op de opmerkelijk geruisloze liberalisering van de Duitse wetgeving en rechtspraak rondom het huwelijk in de afgelopen jaren. Het Familienpapier neemt het instituut huwelijk onder de loep en reikt argumenten aan om ook alternatieve relatiemodellen zoals het ‘homohuwelijk’, geregistreerde partnerschappen en patchworkgezinnen als gelijkwaardige leef- en opvoedpatronen te beschouwen. Als familie dus. Als er maar betrouwbaarheid is: “Familie ist, wo Verlässlichkeit ist.“

Het document dat als richtlijn voor de lidkerken van de EKD en als positiebepaling naar buiten toe beschouwd moet worden, riep de te verwachten commotie binnen conservatieve en evangelicale kringen op, begeleid ditmaal door een opmerkelijke mediale aandacht voor de Ehekrieg binnen de EKD. De oude loopgraven rond het H-thema, het homohuwelijk, werden opgezocht – en gevonden.

De kerkelijke aandacht voor homoseksualiteit is echter – zeker wanneer je je tot het homohuwelijk beperkt – onverantwoord. Er zijn vier, als je royaal telt zeven verzen in de bijbel die zich met homo’s bezig houden. Voetnoten, niets meer. Met voedsel – en zeker met het sociaal, ethisch en spiritueel gehalte daarvan – daarmee houdt de bijbel zich bezig! Heel erg veel bezig. Om te beginnen bij de verboden vrucht in het paradijs, dan bij de noachitische geboden, bij de talloze eet- en kookadviezen in de thora, bij de felle uiteenzettingen rondom voedsel bij de profeten, bij de discussies van Jezus met zijn omgeving over eetregels, bij het apostelconcilie met zijn voedselakkoord tot aan de overpeinzingen van Paulus over wat je met wie wel of niet zou kunnen eten. O ja, en dan ben ik het sacrament van het Avondmaal nog vergeten.

Bijbels gezien zijn homo’s niet interessant. Geen item. Eten is daarentegen voor de schrijvers van de Heilige Schrift een lekker, een sappig, een onweerstaanbaar onderwerp. Wanneer een kerk enigszins de ambitie heeft om haar thema’s bijbels te toetsen, dan is het geen slecht idee om de aandacht te verdisconteren die de bijbel überhaupt aan een onderwerp schenkt. Het onderwerp ‘eten’ zou dan naast ‘oorlog’ en ‘migratie’ één van de toppers kunnen zijn.

Een aangenaam etensmaal gewenst. Zonder spekjes dan.

Foto: “Asado en Mendiolaza, Córdoba” door Mario Lopes.

Tags: