De motor van onze wereld is op dit moment competitie en concurrentie. Wil je een beweging vooruit krijgen, dan wordt de energie voor die beweging geleverd door de angst om niet de laatste te zijn. Succes is het doel en de reden waarom je ontberingen doorstaat. Je moet een doorzetter zijn. Een doorzetter is een winnaar-in-wording. De vraag of Jezus ook ‘on top of his game’ was, in de tuin van Gethsemane, toen Judas hem uitleverde aan de Romeinen, is een spannende.

Voor sommige theologen en gelovigen is, hoe wrang ook, de goddelijke Jezus op het hoogtepunt van zijn kunnen wanneer hij sterft aan het kruis. Hij worstelt met de consequentie van het aannemen van de menselijke gedaante. Door dat vol te houden (en niet zijn superkrachten in te schakelen om zichzelf te redden) vervult hij de moeilijkste en zwaarste opdracht die hij kan. Zo verzoent hij op één of andere manier de mensheid weer met God de Vader. Deze God beloont hem vervolgens door drie dagen later Jezus weer op te laten staan.

Zo'n uitleg van het evangelie van Pasen sluit aan bij de alomtegenwoordigheid van competitie en concurrentie: Hoe diep je ook moet gaan voor je strijd, hoeveel offers je ook moet brengen, blijf erin geloven en uiteindelijk zul je beloond worden. Want hoe erg je er ook voor stond, je zult de beste zijn: de held, de winnaar.

Mijn pleidooi is dat het evangelie van Pasen niet te verenigen is met de mythe van competitie. Jezus is geen winnaar, geen ‘survivor’, zelfs geen winnaar-in-wording. Hij is niet aan het volhouden – met zijn veroordeling is zijn lot al bepaald. De rest (de spijkers, de hamers, het kruis, de honger, de dorst) is louter uitvoering. Geen lijdensfetisjisme dus waarbij uitgelegd moet worden hoe gruwelijk zo’n kruisdood nou precies is, maar een stil worden van iedereen die de gedachte probeert toe te laten dat wij mensen God weloverwogen de dood in sturen – en dat we dat waarschijnlijk nog steeds doen, in vele vormen. Het geloof van Pasen leeft van zowel de schaamte dat God in mensenhanden niet veilig blijkt, als van het wonder dat mensen steeds opnieuw een kans krijgen om het tegendeel te bewijzen.

Foto: "bij elkaar houden" door Tom de Haan